penulis:abdul rahman hashim
Hj Abdullah Hukum sebagai Penghulu dan Dato' Dagang
Hj Abdullah Hukum, yang merupakan antara pelopor kemajuan KL ..
berbeza dengan Yap Ah Loy, jasa Hj Abdullah Hukum ini semakin terpinggir dari pandangan masyarakat sekarang.
kampung Abdullah Hukum pun boleh dikira da tak de da..yg ada sekarang tinggal beberapa buah rumah je dan rumah-rumah sebelum ini diganti dengan flet.
Abdullah Hukum ni berasal dari Kerinchi, Sumatera. Nama sebenar beliau ialah Muhammad Rukun kemudian ditukar oleh beliau sendiri ketika beliau di padang Arafah. Dikatakan beliau telah datang berdagang ke Tanah Melayu seawal tahun 1850 lagi ketika itu berusia kira-kira 15 tahun.
Beliau kemudian berjalan kaki pula bersama-sama rakan untuk ke kuala lumpur dari melaka. perjalanan itu memakan masa beberapa hari (ye la dulu mana da hiway, keta laju2)
Setapak (dulu Hulu Sungai Tapak) dan Air Panas (dulunya Hulu Gombak) adalah kawasan sawah padi milik Sutan Puasa. Beliau pernah mengambil upah membuat tali air selama tiga tahun di Serambut (Batu Lima Gombak sekarang). Ketika itu, Sutan Puasa adalah ketua yang disenangi penduduk tempatan kerana semua orang boleh mengerjakan sawahnya dengan kadar upahan sepuluh gantang padi daripada setiap seratus gantang.
Abdullah Hukum juga pernah pergi menghadap Raja Laut (Putera Raja Muhamad) kerana ingin meminta sebidang tanah untuk dijadikan kampung baru. Raja Laut memberikan surat kebenaran untuk membuka tanah di Pudu dan menjadi ketua penduduk di situ. Ada ramai orang Kerinchi mengikutnya dan tinggal di Pudu (di kawasan Bukit Bintang sekarang).
Di sana, Abdullah Hukum dan pengikutnya menjalankan aktiviti menanam sayur-sayuran, tebu, pisang, sirih dan bersawah padi. Abdullah Hukum menjadi Ketua Kampung di Pudu selama tujuh tahun. Dikatakan juga beliau pernah menjadi nakhoda yang mengambil upah membawa beras dengan perahu dari Klang ke Kuala Lumpur. Dia mendapat upah empat puluh ringgit untuk sekoyan guni beras.
Selepas membuka kawasan Pudu, Abdullah Hukum mendapat surat kebenaran daripada Raja Mahmud (Putera Sultan Muhamad) untuk membuka kebun (nenas) di Bukit Nanas. Beliau juga mendapat surat kebenaran daripada Maxwell dan Raja Laut membuka Sungai Putih (kawasan Jalan Bangsar sekarang).
rumah Abdullah Hukum kat Kg Abdullah Hukum, Bangsar
Ketika tinggal di Sungai Putih, Abdullah Hukum membuka Bukit Candi Putra (kini Bukit Putera) yang menempatkan Kompleks Angkasapuri dan Kampung Kerinchi). Abdullah Hukum diangkat menjadi Ketua Kampung di Sungai Putih dengan persetujuan Penghulu dan Datuk Dagang. Selepas dilantik secara rasmi sebagai Ketua Kampung dan Penghulu, Abdullah Hukum menghentikan perniagaan kerbau kerana beban tugas semakin bertambah.
Ketika beliau menjadi Penghulu inilah Abdullah Hukum cuba menyatukan tiga kaum utama di situ – Melayu, Cina dan India. Sebagai menghargai kejayaannya itu, dia menamakan jalan utama di situ sebagai ‘Jalan Bangsa’ sempena penyatuan ketiga-tiga kaum. ‘Bangsa’ kemudian bertukar menjadi ‘Bangsar’. (sejarah nama bangsar ni ada banyak versi gak, kat wikipedia tulis lain)
Apabila meletus peperangan Selangor dan Pahang, Sultan Abdul Samad memanggil Abdullah Hukum untuk membantu melawan musuh baginda. Baginda melantik Abdullah Hukum yang juga Datuk Dagang sebagai panglima perang.
Sebagai menghormati jasa dan bakti Datuk Dagang, Sultan Abdul Samad mengurniakan sebidang tanah seluas satu perempat ekar kepadanya. Tanah itu terletak berhampiran Sungai Klang, satu kawasan strategik dari segi pertanian dan perhubungan. Di samping itu, Datuk Dagang dikurniakan kuasa untuk menyelesaikan masalah di kalangan penduduk kampung dan kawasan sekitarnya.
Datuk Dagang menjadikan kawasan itu sebagai perkampungan tetap untuk pengikutnya. Kampung itu dinamakan Kampung Haji Abdullah Hukum sempena nama beliau. Ketika Abdullah Hukum datang ke kampung itu, pada 1890-an, pekerjaan utama penduduk di situ ialah bersawah padi dan bercucuk tanam.
Selepas kemangkatan Sultan Abdul Samad pada 1898, Abdullah Hukum menumpukan baktinya kepada putera baginda, Sultan Alauddin Sulaiman Shah. Abdullah Hukum pulang ke Sumatera pada 1929, selepas menjadi ketua kampung selama tujuh atau lapan tahun. Menurut cerita, beliau meninggal dunia pada usia 125 tahun.
Haji Mahmud, seorang daripada enam anaknya mengambil tugas ketua kampung selepas bapanya mengundur diri. Cucunya, Kamaruddin Mahmud mewarisi pusaka kampung ini hingga sekarang, dan kesan peninggalan termasuklah sebuah rumah milik Abdullah Hukum masih ada di kampung Abdullah Hukum.
Kini, Kampung Abdullah Hukum terletak di tengah bandar raya Kuala Lumpur sudah jauh berubah. Harga tanah dan rumah kediaman di situ melambung berpuluh kali ganda. Sudah tidak ada orang yang bersawah padi atau berkebun sayur di situ lagi. Sungai Klang yang menjadi terusan di Kampung Haji Abdullah Hukum sekarang bukanlah aliran sungai yang asal. Sungai ini dulunya melingkari bahagian Jalan Syed Putra yang kini menjadi tapak pusat beli-belah Mid Valley.
Kita tidak mahu nama Abdullah Hukum, seorang peneroka awal penempatan Kuala Lumpur tertindih dengan tumpuan terhadap Kapitan Yap Ah Loy sehingga nama Abdullah Hukum turut terpadam di dalam lipatan sejarah Kuala Lumpur.
Demikian iltizam Abdullah Hukum yang menjadi ikon warisan sejarah Kuala Lumpur sejak penerokaannya dalam era 1850-an sehingga ke hari ini. Sejarah 50 tahun Malaysia merdeka tahun ini biarlah dirayakan tanpa meluputkan nama pejuang dan perintis bangsa yang banyak meninggalkan jasa, seperti Abdullah Hukum.
Mempertahankan legasi : cucu Abdullah Hukum menunjukkan rumah warisan tokoh itu
Ralat dalam Saman Dewan Bandaraya Kuala Lumpur
8 years ago
5 comments:
salam..saya nak beritahu..saya juga salah seorang waris keturunan Haji Abdullah Hukum ni..saya tinggal di Hulu Selangor..atuk saya yg merupakan anak Haji Abdullah Hukum memberitahu bahawa kuburnya terletak di Kampung Sungai Nilam, Sungai Selisek..yg saya ada dengar tentang nama pangeran, bongkok tiang dan lain2 lagi..
nama atuk saya Harun bin Haji Rukun
Salam Tuan.. boleh contact saya kamal aziz 012-2311985
terima kasih
Dulu kawasan tu ada jg Flat ABDULLAH HUKUM. Tapi syg dirobohkan utk beri laluan naikkan MID VALLEY.
atuk saya adalah cicitnya. Osman bin Abdul Kadir bin Abdul Latif bin Hj Abdullah hukum.
Post a Comment